Skróty wybranych artykułów z „Trzody Chlewnej” nr 1/2014

lek. wet. Paweł Wróbel

Specjalista Chorób Trzody Chlewnej i Rozrodu Zwierząt

Kaszel w chlewni

Kaszel jest reakcją odruchową organizmu na podrażnienie zakończeń nerwowych w błonie śluzowej górnych dróg oddechowych. Efektem podrażnienia błony śluzowej górnych dróg oddechowych są nagłe skurcze ścian klatki piersiowej, a w szczególności mięśni wydechowych i oskrzeli z nagłym wyrzucaniem powietrza z płuc i dróg oddechowych.

Ciekawostka

Prędkość wyrzucanego powietrza może dochodzić nawet do 1000 km/h!

Kaszel może być wywołany ciałem obcym znajdującym się w układzie oddechowym (zachłyst) lub co częściej się zdarza uszkodzeniem błony śluzowej górnych dróg oddechowych w przebiegu infekcji wirusowej lub bakteryjnej

Kaszel produktywny – mokry

Kaszel nazywamy produktywnym – mokrym, jeżeli towarzyszy mu wykrztuszanie wydzieliny (śluzowej/flegmy) z płuc lub gardła. Produkowana głównie w wyniku zapalenia błony śluzowej wydzielina gromadzi się bezpośrednio w płucach lub spływa z gardła w kierunku płuc, co prowadzi do konieczności usunięcia jej na zewnątrz, czyli wystąpienia kaszlu produktywnego.

Kaszel nieproduktywny – suchy

Kaszel nazywamy nieproduktywnym – suchym, jeżeli nie towarzyszy mu wykrztuszanie wydzieliny. Jego główną przyczyną jest podrażnienie błony śluzowej gardła i/lub górnych dróg oddechowych przez na przykład takie czynniki jak pył, kurz, alergeny, gazy itp. Organizm reaguje na zapalenie błony śluzowej górnych dróg oddechowych w podobny sposób jak na poprzednio wspomniane nadmierne gromadzenie się wydzieliny, czyli próbuje usunąć przyczynę podrażnienia na zewnątrz.

Dla ułatwienia czynniki mogące wywoływać kaszel można podzielić na dwie grupy:

– czynniki zakaźne oraz czynniki niezakaźne kaszlu.

Czynniki zakaźne kaszlu

Stosunkowo rzadko zdarza się, aby tak często obserwowany przez hodowcę „kaszel” na fermie wywołany był przez tylko jeden czynnik chorobotwórczy. Znacznie częściej mamy w takich przypadkach do czynienia z kilkoma różnymi czynnikami chorobotwórczymi układu oddechowego, czynnikami, które są odpowiedzialne za tzw. zespół oddechowy świń w skrócie PRDC.