Odpowiedzi na pytania z TCh numer 10/2008

Alf27: Nasi producenci za warchlaka 21 kg życzą sobie 160 – 170 zł/szt. Statut zdrowotny bardzo różny, cena – nie do zaakceptowania. Miałem rozterki moralne, ale jak dowiedziałem się, ile mięsa i żywych świń wiozą do naszego kraju… Ostatnio kupiłem 110 szt. „Holenderek” (prosięta z Holandii – dop. Redakcji) po 130,00 zł za szt. Jakość tych warchlaków bardzo mi odpowiada. Na razie nie odpadł ani jeden i oby tak dalej. Prawda jest taka, że każdy za swoją pracę chciałby jak najwięcej zarobić i patriotyzm w interesach to nieporozumienie. Rynek jest otwarty i z prawami rynku nie można walczyć, choć niektórym trudno się z tym pogodzić.

Alf27 napisał swój post na FORUM naszej strony internetowej www.trzoda-chlewna.com.pl pod koniec czerwca 2008 r. I chociaż od tego czasu cena prosiąt w Polsce niewiele się zmieniła, to problem jest nadal aktualny: czy jakość prosiąt oraz różnice cen prosiąt produkowanych w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej są uzasadnione i z czego mogą wynikać?

Najpierw wyjaśnijmy sobie, że jakość prosiąt i ich status zdrowotny zależą od tego, jakich reguł przestrzega producent prosiąt, a potem – w handlu prosiętami – organizator tej sprzedaży.

Jeżeli producent prosiąt opiera produkcję swoich prosiąt na sprawdzonym materiale genetycznym loch i knurów, jeśli przestrzega zasad profilaktyki weterynaryjnej i programu szczepień zalecanego dla danej fermy, jeśli lochy i prosięta są karmione paszami dobrej jakości, a w pomieszczeniach panuje odpowiednie środowisko (temperatura, wilgotność, wentylacja), to nie ma żadnych uzasadnionych powodów, aby jakość produkowanych, a potem sprzedawanych prosiąt, była niska. Ważnym elementem przygotowania prosiąt do sprzedaży jest także ich selekcja, zwłaszcza pod względem wyrównania mas ciała i ogólnej kondycji. Duże znaczenie mają właściwe warunki transportu prosiąt na fermę.

Ceny prosiąt w poszczególnych krajach Unii Europejskiej różnią się dość znacznie (Tabela 1). Warto wiedzieć, że w krajach dawnej 15-tki UE produkcja prosiąt odbywa się od wielu lat w wyspecjalizowanych fermach, a sprzedaż opiera się nie tylko na prawach rynkowych (popyt/podaż i giełda), ale przede wszystkim w oparciu o zawarte wieloletnie umowy między producentami prosiąt i fermami zajmującymi się tuczem. Najniższe ceny prosiąt notuje się w krajach, które specjalizują się w eksporcie prosiąt. Poza tym w żadnym z krajów dawnej 15-tki UE nie ma drobnej sprzedaży targowiskowej w takiej skali, jak to ma miejsce w Polsce. Wynikająca z organizacji sprzedaży naturalna konkurencja między producentami prosiąt powoduje, że żaden z producentów nie pozwoli sobie na sprzedaż prosiąt o niskiej jakości.

W Polsce brak jest odpowiedniej ilości ferm wyspecjalizowanych w produkcji prosiąt na skalę odpowiadającą liczbie tuczonych świń, co mogłoby stanowić nie tylko skuteczną konkurencję dla prosiąt importowanych, ale także zmuszać krajowych producentów do zwiększania efektywności produkcji, obniżania ceny oraz dbania o jakość oferowanych prosiąt. Do tego sprzedaż prosiąt odbywa się najczęściej okazjonalnie bez oparcia o długoterminową umowę przestrzeganą przez obie strony. Kłopoty z jakością prosiąt oraz niestabilną ich ceną powodują, że nadal przeważająca większość producentów tuczników woli mieć własne stado loch aniżeli kupować prosięta z zewnątrz. Świadczą o tym także opinie zamieszczane na FORUM na naszej stronie internetowej www.trzoda-chlewna.com.pl

Na koniec warto sprawdzić, ile prosiąt za 100 kg sprzedanej świni wg wbc (Tabela 1) może kupić rolnik we Francji, Hiszpanii czy Holandii, a ile w Polsce, Niemczech czy Szwecji. Różnice są naprawdę duże!

Tabela 1. Cena prosiąt i skupu świń wg wbc w niektórych krajach UE oraz liczba prosiąt kupionych za 100 kg sprzedanej świni wg wbc w sierpniu 2008 r.