Magdalena Kozera-Kowalska

 Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Wojna na Ukrainie – zmiany na światowym rynku żywności

W zaledwie cztery dni po napaści Rosji na Ukrainę w amerykańskim Politico pojawiał się artykuł o jej potencjalnych zagrożeniach dla światowego systemu żywnościowego.

Zatytułowano go „5 powodów, dla których wojna na Ukrainie jest ciosem dla światowego systemu żywnościowego”. Jakkolwiek ten publicystyczno-analityczny serwis nie należy do najbardziej opiniotwórczych, nie można nie podzielić obaw dziennikarzy, że atak na kraj, będący potęgą rolniczą, powszechnie uważany za spichlerz Europy, zachwieje stabilnością światowego rynku wielu surowców rolnych. Precyzując „piątkę” zawartą w tytule wskazano na:

1. Gwałtowny wzrost cen żywności,

2. Zagrożenie bezpieczeństwa żywnościowego,

3. Wzrost protekcjonizmu,

4. Ograniczenia dla Europejskiego Zielonego Ładu,

5. Załamanie światowego rynku nasion słonecznika.

Być może kolejność zdefiniowanych zagrożeń jest dyskusyjna, ale każde z nich (może z wyjątkiem klęski wdrażania europejskiej strategii Zielonego Ładu) ma swoje uzasadnienie we wcześniejszych doświadczeniach związanych z konfliktami militarnymi. Skala wpływu napaści Rosji na Ukrainę na gospodarkę światową porównywalna jest nawet do zaszłości wywołanych przez II wojnę światową…

Zygmunt Pejsak

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR w Krakowie

Poprawa zdrowia prosiąt i efektywności wykorzystania paszy poprzez wprowadzenie do żywienia pasz ekstrudowanych

Notatki z XI konferencji hyopatologicznej w Pawłowicach k. Leszna cz. III

Jednym z ostatnich wykładów, na który cierpliwie czekali uczestnicy konferencji hyopatologicznej w Pawłowicach, w październiku 2021 roku, był wykład Arkadiusza Michalaka, specjalisty do spraw żywienia w znanej w Polsce, a przede wszystkim w Wielkopolsce, wytwórni pasz LIRA. Wykład dotyczył znaczenia i przydatności pasz przygotowanych z ekstrudowanych zbóż w żywieniu prosiąt i warchlaków. Znany specjalista ze wspomnianej firmy poświęcił swoją prezentację paszom ekstrudowanym w dużym stopniu dlatego, że wspomniane znane wielkopolskie przedsiębiorstwo specjalizuje się w produkcji pasz zawierających zboża ekstrudowane.

Na wstępie wykładowca podkreślił, że niezwykle ważnym zagadaniem, z punktu widzenia osiągnięcia jak najlepszych przyrostów masy ciała (m.c.) przez świnie i uzyskanie jak najkorzystniejszego wskaźnika konwersji paszy jest jak najwcześniejsze rozpoczęcie dokarmiania prosiąt paszami stałymi. Podawanie bardzo dobrej jakości i doskonale przyswajalnej paszy oseskom ma ogromne znaczenie dla ich dalszego rozwoju, głównie w kontekście samodzielnego pobierania i optymalnego wykorzystywania dostarczanych im pasz, przede wszystkim w okresie tuż po odsadzeniu prosiąt od matek…

Krzysztof Lipiński, Magdalena Mazur-Kuśnirek

Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Pasze fermentowane w żywieniu świń

Poekstrakcyjna śruta sojowa jest dobrym źródłem białka dla rosnących świń, loch i knurów. W przypadku prosiąt, w dużych ilościach, nie jest jednak dobrze tolerowana.

Zabiegi termiczne (tostowanie) stosowane podczas produkcji poekstrakcyjnej śruty sojowej eliminują większość związków antyżywieniowych, ale nie wszystkie. Podczas gdy aktywność inhibitorów proteaz i lektyn może być zmniejszona do tolerowanego poziomu przez działanie ciepła, antyżywieniowy efekt oligosacharydów i białek antygenowych nie jest redukowany przez działanie procesów termicznych. Wrażliwość na białka antygenowe (reakcje alergiczne w przewodzie pokarmowym) u prosiąt pojawia się po 3-4 dniach stosowania mieszanek zawierających zwiększoną ilość poekstrakcyjnej śruty sojowej. Sytuacja wraca do normy po 7-10 dniach. W czasie tego okresu u prosiąt obserwuje się jednak zahamowanie wzrostu oraz większą wrażliwość na problemy jelitowe.

Na rynku dostępne są różne produkty modyfikowanego białka soi. Stosowanie procedury enzymatycznego usuwania oligosacharydów i białek antygenowych (preparat HP 300) jest jedną z metod poprawy jakości pasz uzyskiwanych z soi dla prosiąt. Strawność aminokwasów w takim produkcie jest większa niż w poekstrakcyjnej śrucie sojowej i jest porównywalna z koncentratami i izolatami sojowymi, a nawet z mączką rybną…

Piotr Nowak

Katedra Żywienia Zwierząt

Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Długość laktacji a wielkość miotu

Obecny kryzys na rynku trzody chlewnej zmusza producentów do niełatwych decyzji. Produkcja żywca poniżej kosztów trwa już półtora roku. Choć od drugiej połowy lutego mają miejsce podwyżki cen, to nadal produkcja żywca jest nieopłacalna. Pojawiło się światełko w tunelu, ale nie wiadomo, kiedy ceny wskoczą na pułap opłacalności. Tym bardziej, że nie wiadomo, jak rynek zareaguje w obliczu wojny. Już pierwsze dni pokazały niestabilność na giełdach. Jednak hodowcy powinni skupić się nad czynnikami, na które mają wpływ. W niniejszym artykule postanowiono poszukać odpowiedzi, czy warto skracać okres laktacji, aby odchować więcej prosiąt.

Na początku należałoby zwrócić uwagę, o czym mówią akty prawne. Według ustawodawstwa unijnego prosięta nie powinny być odsadzane wcześniej niż w 28 dniu życia. I tu pojawiają się pierwsze wyjątki, ponieważ jest możliwe odsadzenie prosiąt w wieku 21 dni, kiedy istnieje zagrożenie życia lochy czy samych osesków. W dwudziestym pierwszym wieku okres 4 tygodni laktacji jest przyjęty jako standard zarówno w fermach wielkotowarowych, jak i mniejszych gospodarstwach rodzinnych. Powiązane jest to między innymi z efektywnością produkcji loch. Dawniej prosięta przy lochach utrzymywane były sześć, a nawet osiem tygodni. Trzeba jednak pamiętać, że ta produkcja nie była tak intensywna, jak obecnie. Po pierwsze lochy nie rodziły tak licznych miotów, a po drugie nie było tak wielkiej gamy dodatków żywieniowych stymulujących rozwój układu pokarmowego u prosiąt…

Grzegorz Woźniakowski

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych

Katedra Diagnostyki i Nauk Klinicznych

Biegunki u prosiąt ssących i odsadzonych – aktualna sytuacja epidemiologiczna, przyczyny i możliwości zapobiegania

Występowanie biegunek u prosiąt stanowi od wielu lat jeden z głównych problemów w produkcji trzody chlewnej na całym świecie, istotnych szczególnie z ekonomicznego punktu widzenia.

Złożoność tego problemu pod względem etiologii oraz potencjalnych przyczyn ich występowania związanych z czynnikami niezakaźnymi powoduje, że wiedza na ten temat podlega ciągłej aktualizacji. Z kolei czynnikami zakaźnymi, które warunkują występowanie biegunek u prosiąt mogą być wirusy, bakterie oraz pierwotniaki (kokcydia). Głównym problemem ekonomicznym powodowanym przez biegunki prosiąt jest zwiększona śmiertelność, która w przypadku niektórych wyniszczających chorób zakaźnych może wynosić nawet kilkadziesiąt procent. Zazwyczaj jednak wskaźniki śmiertelności nie przekraczają kilku procent. Oprócz strat ekonomicznych spowodowanych podwyższoną śmiertelnością prosiąt, pod uwagę należy wziąć późniejsze konsekwencje związane z wolniejszymi przyrostami masy ciała świń, co z kolei skutkuje dłuższym okresem odchowu, a co za tym idzie dodatkowymi wydatkami, związanymi nie tylko z kosztem paszy, ale również z podejmowaniem prób leczenia…