Skróty wybranych artykułów

Magdalena Kozera-Kowalska
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Precz z Zielonym Ładem… tylko czy na pewno tego chcemy?

W maju polscy rolnicy ponownie zaprotestowali przeciwko Zielonemu Ładowi, żądając tym razem w całości odrzucenia jego założeń. Zaledwie kilka dni po protestach, w odpowiedzi na marcowe manifestacje rolników w niemal wszystkich krajach Europy, Rada UE zatwierdziła zmiany we Wspólnej Polityce Rolnej. Zniesiona została m.in. część wymogów związanych z procesami dekarbonizacji rolnictwa.

10 maja br. oficjalnie potwierdzono wcześniejsze obietnice, w tym m.in. zniesienie obowiązku ugorowania (4% gruntów ornych), który wzbudzał tak wiele kontrowersji. Obowiązek ten zastąpiony ma być systemem zachęt, a gospodarstwa najmniejsze, tj. poniżej 10 ha mają zostać zwolnione nie tylko z kontroli, ale też z kar za nieprzestrzeganie wcześniej przyjętych zasad wynikających z ustaleń Wspólnej Polityki Rolnej. Reorganizacji, a docelowo ograniczeniu, mają też ulec nadmiernie zbiurokratyzowane procedury związane z dopłatami, a ocena spełniania warunków środowiskowych ma zostać uelastyczniona (zwłaszcza okrywy ochronnej gleby w okresie jesienno-zimowym w okresie od 1 listopada do 15 lutego)… „Cały artykuł w numerze 6/2024”

Natalia Sobczak-Zuzaniuk

INTERMAG Sp. z o.o.

Najczęstsze choroby układu oddechowego u trzody chlewnej

Aby odnieść sukces w produkcji trzody chlewnej, kluczowe znaczenie ma utrzymanie zdrowia zwierząt. Niezbędna jest wiedza o chorobach, które mogą wystąpić w stadzie. Cały personel pracujący ze świniami powinien być w stanie dostrzec objawy powszechnych chorób i w razie potrzeby powiadomić kierownika lub lekarza weterynarii.

Spośród wszystkich patogenów atakujących świnie, patogeny układu oddechowego powodują największe straty ekonomiczne, ponieważ powodują większą śmiertelność i opóźnienie wzrostu, szczególnie w okresie tuczu. Choroby układu oddechowego świń mogą znacznie zmniejszyć rentowność produkcji trzody chlewnej.

Choroby układu oddechowego świń można podzielić na dwie zasadnicze kategorie w zależności od zasięgu i czasu trwania choroby: te, które dotykają dużą liczbę świń i mogą być poważne, ale krótkotrwałe, oraz te, które dotykają dużą część stada, a ich trwanie jest niemal chroniczne. Choroby z pierwszej kategorii mogą być kosztowne, ale straty są raczej ograniczone. Należą do nich: grypa świń, klasyczny pomór świń, choroba związana z cirkowirusem świń oraz zespół rozrodczo-oddechowy świń (PRRS). Najważniejszymi czynnikami drugiej kategorii są mykoplazmowe zapalenie płuc i przewlekła pleuropneumonia…

Zygmunt Pejsak

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR w Krakowie

Utrzymanie i żywienie świń w okresie upałów

Notatki z 13. Ogólnopolskiej Konferencji lekarzy weterynarii – specjalistów chorób świń w Pawłowicach, październik 2023

Referat na temat utrzymania i żywienia świń w okresie letnim przygotował, przewodniczący jednej z sesji naukowych w Pawłowicach prof. dr hab. Kazimierz Tarasiuk, dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Weterynaryjnej (UCMW) w Krakowie. W swoim opracowaniu jego twórca omówił wpływ wysokiej temperatury zewnętrznej na behawioryzm świń. Zaprezentował również możliwości minimalizowania skutków upałów na ich produkcyjność.

Świnia jest zwierzęciem stałocieplnym, co oznacza, że utrzymuje wewnętrzną ciepłotę ciała na stałym poziomie około 39°C, niezależnie od temperatury otoczenia. Aby utrzymać stałą ciepłotę ciała, zwierzę traci ok. 80% energii pobranej z paszą, a tylko 20% przeznacza na proces produkcji mleka czy mięsa. W trakcie procesów życiowych organizmu wytwarza się duża ilość energii, która musi być uwolniona, aby temperatura ciała nie ulegała podwyższeniu. Jest to naturalna funkcja organizmu, jednak wymagająca pewnego wysiłku, co wpływa na obniżenie produkcyjności. Ja podkreślił to w swoim opracowaniu Profesor Tarasiuk, w okresie upałów świnie mają ogromne trudności w utrzymaniu równowagi pomiędzy ciepłem wytwarzanym przez organizm a temperaturą otoczenia. Dodatkowo wysoka temperatura otoczenia obniża apetyt, co jeszcze bardziej potęguje problem…

Krzysztof Lipiński

Katedra Żywienia Zwierząt, Paszoznawstwa i Hodowli Bydła

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Efektywność prebiotyków w żywieniu świń

Komercyjne programy hodowlane ukierunkowane są na maksymalizację wyniku produkcyjnego (tempo wzrostu, wykorzystanie paszy, mięsność, wskaźniki reprodukcyjne), który jest możliwy do uzyskania w typowych warunkach środowiskowych. Zwiększająca się intensyfikacja produkcji, jak również żywienia, skutkuje jednak nasilaniem się problemów produkcyjnych, w tym schorzeń jelitowych.

Niezależnie od wymienionych problemów pojawiają się również inne kwestie, które wymagają rozwiązania, np. potrzeba wdrożenia kompleksowego programu, którego celem jest wyeliminowanie z produktów zwierzęcych patogenów powodujących zatrucia pokarmowe u ludzi.

Przewód pokarmowy jest nie tylko miejscem trawienia i wchłaniania składników pokarmowych, ale również odgrywa ważną rolę w procesach odporności zwierząt na choroby. Zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego są przyczyną licznych schorzeń i gorszych efektów produkcyjnych. Właściwa równowaga mikrobiologiczna przewodu pokarmowego jest często zakłócana przez rożnego rodzaju sytuacje, takie jak: choroby, szczepienia, zmiana mieszanek paszowych czy też zaburzenia w przemianie materii oraz stosowanie antybiotyków w dawkach leczniczych…

Zygmunt Pejsak

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR w Krakowie

Kulawizny – ważna przyczyna brakowania loch stada podstawowego

Notatki z 13. Ogólnopolskiej Konferencji lekarzy weterynarii – specjalistów chorób świń w Pawłowicach, październik 2023

Kulawizny są w Polsce oraz wszędzie tam, gdzie prowadzony jest intensywny chów świń jedną z najważniejszych przyczyn przedwczesnego brakowania loch. Zbyt krótki czas ich eksploatacji jest jedną z poważniejszych przyczyn strat finansowych w dużej części, przede wszystkim chlewni wielkotowarowych. Konsekwencją jest nadmierna rotacja samic w stadzie podstawowym i stosunkowo duży odsetek miotów młodych samic.

Średni czas eksploatacji loch w Polsce w porównaniu z innymi rozwiniętymi rolniczo krajami jest, między innymi z powodu kulawizn, stosunkowo niski. Dane z poszczególnych stad (brak danych obejmujących całą populację) wskazują, że statystyczna locha w naszym kraju rodzi nie więcej niż trzy mioty prosiąt. Wskaźnik ten w innych krajach kształtuje się w zakresie 3,01-5,6 miotu. Średni czas życia loch według różnych autorów mieści się w granicach 467-969 dni. Przyczyną wspomnianego niskiego wskaźnika czasu eksploatacji samic jest przede wszystkim fakt, że „wypadają” z niej głównie samice po pierwszym i drugim miocie. Lista przyczyn brakowania loch jest stosunkowo długa, nie mniej na pierwszym miejscu wymieniane są u nas kulawizny…