Skróty wybranych artykułów

Mariusz Soszka

Doradca żywieniowy, Ostrówek

Woda i instalacja wodna w chlewni – funkcje i zagrożenia

Z uwagi na stale rosnące oczekiwania w zakresie zwiększania efektywności produkcji, producenci świń, obok zapewnienia optymalnych warunków środowiskowych, wiele uwagi poświęcają zagadnieniom związanym z prawidłowym żywieniem oraz profilaktyką zdrowotną zwierząt. Tematy te, na wniosek producentów często poruszane są w trakcie spotkań szkoleniowych i dyskusji. Niewiele jednak czasu i uwagi poświęca się wodzie, której dostępność i jakość stanowi podstawowy czynnik decydujący o zdrowotności i efektywności produkcji zwierząt.  

Woda stanowi jeden z podstawowych czynników wpływających na zdrowotność i efektywność produkcji świń. Pomimo tego, że nie wnosi do organizmu energii i składników pokarmowych, stanowi substancję niezbędną do prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu. Jej zawartość w organizmie świni nie jest stała i zależy od wieku, płci, masy ciała, zawartości mięśni, itp. Różna jej ilość znajduje się w poszczególnych typach tkanek, płynów ustrojowych, czy wydzielin. Dla przykładu, zawartość wody w mięśniach i płucach dochodzi do 80%,w wątrobie – 68%, soku żołądkowym – 97%. W organizmie nowo urodzonych prosiąt stanowi ok.80%, zaś u tuczników ok. 53% ich masy ciała. Jej brak lub niedostatek działa na organizm znacznie bardziej szkodliwie niż brak paszy. Utrata już 10% wody z organizmu może zakończyć się śmiercią. Ten sam skutek przynosi utrata dopiero około połowy zapasów białka lub prawie całej ilości tłuszczów z organizmu…

Piotr Kołodziejczyk

Gniezno

Locha do porodu dobrze przygotowana

W hodowli trzody chlewnej oraz w produkcji prosiąt jednym z najważniejszych, jeżeli nie najważniejszym zdarzeniem jest poród. Poród (partus), czyli wydalenie płodu i łożyska z macicy samicy kończące ciążę. Jest to proces fizjologicznie spowodowany dojrzałością płodu do życia. Przebieg oraz czas jego trwania u ssaków zależy od gatunku. Może trwać od kilkunastu minut, jak u klaczy do nawet kilku godzin jak u trzody chlewnej. Właśnie długość trwania porodu oraz duża liczba noworodków powoduje, że producenci świń muszą dobrze przygotowywać samice do tego procesu.

              Dojrzałe loszki hodowlane to połowa sukcesu. Od tego jak przygotujemy młode samice do rozrodu zależy ich późniejsza kariera w stadzie. Dawno już minęły w Polsce czasy, kiedy producenci wybierali loszki spośród tuczników. Dziś w każdej niemal chlewni rolnicy stawiają na dobry i zdrowy materiał hodowlany, pochodzący ze sprawdzonego źródła i od renomowanego hodowcy z kraju lub za granicą. Część z nich sama hoduje samice na remont stada podstawowego. Jednak bez względu na to skąd pochodzą loszki hodowlane ważne jest ich poprawne prowadzenie do „dorosłości”.

             Zwierzęta te wymagają specjalistycznych pasz, które z jednej strony nie spowodują ich szybkiego wzrostu, z drugiej zabezpieczą je w odpowiednio wysokie poziomy witamin, mikro- oraz makro elementów. Dużym błędem jest podawanie loszkom, które planujemy wykorzystać do rozrodu pasz dla warchlaków lub tuczników. Pamiętajmy, że o ile naszym celem jest, aby tucznik rósł bardzo intensywnie i żył w chlewni jak najkrócej, nie dłużej niż 150-170 dni, o tyle loszki hodowlane mają pozostać w stadzie zdecydowanie dłużej…

Witold Jan Wardal

Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Oddział w Warszawie

 Jak skutecznie wymieszać gnojowicę w zbiorniku i pod rusztem?

W nowoczesnym prowadzeniu gospodarstwa coraz bardziej istotnym staje się użytkowanie niezawodnych, a zarazem energooszczędnych maszyn i urządzeń. Dotyczy to również mechanizacji zagospodarowania nawozu naturalnego, jakim jest gnojowica.

W celu efektywnego ujednorodnienia gnojowicy służy szereg mieszadeł (mikserów). W zależności od rodzaju napędu mamy do czynienia z mieszadłami elektrycznymi lub napędzanymi od wałka odbioru mocy ciągnika. Natomiast ze względu na miejsce magazynowania gnojowicy będziemy mieli do wyboru mieszadła podrusztowe; zatapialne do zbiorników zewnętrznych otwartych i zamkniętych; kanałowe (do wymuszenia obiegu gnojowicy w kanałach gnojowicowych).

Mieszadła podrusztowe, jak zresztą inne rodzaje mieszadeł,najczęściej wykonuje się ze stali w ocynku ogniowym lub ze stali kwasoodpornej. Spośród mieszadeł podrusztowych najpopularniejsze są z silnikami elektrycznymi o mocy 4; 5,5 i 7,5 kW. Średnica wirnika najczęściej zawiera się w przedziale 500-600 mm i uzależniona jest od konstrukcji łopatek oraz mocy silnika. Prędkość obrotowa wirnika dosyć powszechnie wynosić może około 300-400 obr./min. (niektórzy producenci preferują wyższe prędkości). W celu ochrony łopatek przed uszkodzeniem montuje się osłony na śmigło. Aby móc użyć mieszadła, należy podnieść element podłogi szczelinowej, wprowadzić zespół roboczy do gnojowicy oraz zablokować możliwość niekontrolowanego (samoczynnego) przemieszczania się mieszadła względem podłoża…

Anna Hammermeister

PZHiPTCh „POLSUS”

Świnie rasy Pietrain

Le porc Belge de Piѐtrain – belgijska rasa świń, która uchodzi za najlepiej umięśniona rasę świń na świecie. W Polsce jednym z prekursorów badań nad wykorzystaniem świń rasy Pietrain – już w latach 70. był śp. prof. Bronisław Rak, który w swojej rozprawie habilitacyjnej z 1973 roku przedstawiał wyniki tuczu i oceny wartości rzeźnej mieszańców świń ras Pietrain i złotnickiej pstrej, a także scharakteryzował rasę i opisał historię jej powstania.

Jak podaje Rak (1973), prace hodowlane prowadzone po I wojnie światowej w Europie i USA doprowadziły do tak wielkiego wyspecjalizowania świń w kierunku produkcji mięsa, iż wydawało się, że dalszy postęp będzie trudny do osiągnięcia. Nic więc dziwnego, że wielkie zainteresowanie wzbudziło pojawienie się w latach 50. belgijskiej świni Pietrain o zdolnościach mięsotwórczych przewyższających wszystkie hodowane dotąd rasy.

Rolnicy z niewielkiej wsi Piѐtrain w Brabancji od czasów I wojny światowej przez 30 lat hodowali łaciatki wbrew oficjalnej polityce gospodarczej państwa, zgodnie z którą propagowano hodowlę świń białych (białej zwisłouchej i wielkiej białej angielskiej). W dniu 12 maja 1950 roku 25 rolników z małej brabanckiej wioski powołało do życia związek hodowców nowej rasy. Pięć lat później uznano ją za rasę.

I chociaż jej geneza nie jest dokładnie zanana, to przypuszcza się, że powstała jako wynik przypadkowych krzyżowań ras angielskich, francuskich, niemieckich itp. …

lek. wet. Paweł Wróbel

Specjalista Chorób Trzody Chlewnej i Rozrodu Zwierząt

Zaburzenia jelitowe u świń – zespół jelita krwotocznego HBS

W zależności od fermy, około 70-80% kosztów wyprodukowania tucznika stanowi koszt paszy. Bazując na takiej ilości, nic dziwnego, że jakiekolwiek zaburzenia jelitowe prowadzące do spadku przyrostu masy ciała i/lub wykorzystania paszy będą z pewnością „słono” kosztowały producentów świń.

Dodatkowo na dzień dzisiejszy odwróciła się tendencja upadków w grupie warchlaków i tuczników, tj. dawnej upadkowość pośród warchlaków kształtowały się jako norma do 5% natomiast tuczników do 2%, obecnie warchlaki padają zwykle w 1-2%, podczas gdy śmiertelność w grupie tuczników osiąga zwykle powyżej 2-3%. Główną przyczyną śmiertelności tuczników na dobrze prowadzonych i szczegółowo rozpoznanych weterynaryjnie fermach są właśnie zaburzenia jelitowe, które przebiegają zwykle w formie nadostrej lub ostrej i nie wywołuje ich tylko jeden czynnik patogenny.

Pierwsze przypadki nagłych zaburzeń jelitowych u tuczników przebiegających z ich krwotocznym zapaleniem opisywano już w latach 50. ubiegłego wieku, jednak bez podania przyczyny tych zaburzeń. Kolejne lata przynosiły coraz bardziej szczegółowe opisy przypadków śmierci tuczników, ich potencjalne przyczyny oraz ugruntowały oficjalną nazwę krwotocznych zaburzeń jelitowych jako zespół jelita krwotocznego czyli HBS Haemorrhagic Bowel Syndrome…