Skróty wybranych artykułów

Jerzy Pastuszak

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Zarządzanie „minus wariantami”

Kiedy zastanawiamy się, co należy zrobić, aby poprawić wyniki produkcyjne na porodówce, to rozważmy czego oczekują od nas nasze prosięta.

Opieka nad prosiętami w pierwszych godzinach ich życia

Porodówka zarówno dla loch jak i dla prosiąt musi być miejscem komfortowym (sucho, czysto, spokojnie). Temperatura na sektorze powinna wynosić ok. 20˚ C, natomiast pod budkami dla prosiąt w pierwszych dniach ich życia ok. 30˚ C.

Prawidłowo przebiegający poród trwa u lochy około 3-4 godziny. W tym czasie rodzące się prosięta muszą mieć udrożnione drogi oddechowe oraz powinny być osuszone i ogrzane. Bardzo dobrze sprawdzają się różnego rodzaju posypki o działaniu osuszająco-dezynfekującym, w których obtacza się prosięta, a następnie kładzie pod budką z zapaloną lampą. Takie postępowanie chroni je przed nadmierną utratą ciepła i stresem termicznym.

Prosię rodzi się pozbawione antygenów, ponieważ przeciwciała lochy nie są przekazywane przez łożysko matki. Odporność bierna nabywana jest z chwilą pobrania siary. Okres wchłaniania immunoglobulin z siary trwa maksymalnie do 48 godz. po urodzeniu, natomiast ilość przeciwciał już 5 godz. po wyproszeniu spada o połowę.

Najistotniejszym zadaniem, jakie należy przed sobą postawić to dopilnowanie, aby wszystkie prosięta z miotu wypiły dostateczną ilość siary. Odpowiednia ilość pobranej siary zależy od ilości siary wyprodukowanej przez lochę, wielkości miotu, żywotności prosięcia, kolejności w miocie oraz w bardzo duży stopniu od zaangażowania personelu. Na wyjątkową opiekę zasługują prosięta o niskiej masie urodzeniowej oraz te, które urodziły się najpóźniej, szczególnie w bardzo licznych miotach, a także w sytuacji przedłużających się porodów. W praktyce dobrze jest zaznaczać np. kredką kolejność rodzących się prosiąt. Taka czynność ułatwi nam odpowiednie dosadzanie prosiąt.

Wyrównanie miotu po wyproszeniu

Już od pierwszych godzin życia trwają walki prosiąt przy sutkach lochy. W ich efekcie prosięta najsłabsze odsuwane są podczas karmienia od wymienia lochy. Na fermach najczęściej następnego dnia po wyproszeniu, po „obróbce” miotu, przeprowadzane jest tzw. wyrównanie miotu. Polega ono na segregowaniu prosiąt w taki sposób, aby u jednej lochy znalazły się sztuki o zbliżonej masie ciała. Staramy się zostawić największą liczbę prosiąt w jednym typie (małe, średnie, duże) u matki, natomiast pozostałe sztuki uzupełniamy odpowiednimi prosiętami od innych loch. Zawsze podczas takich zabiegów sprawdzamy, jaka liczba sutków u danej lochy jest czynna i od tego, jak również od wieku lochy, uzależniamy liczbę prosiąt, jaka przy niej pozostaje. Wielkość pozostawionych prosiąt musi być dostosowana do wielkości sutków oraz ciężaru listwy wymienia. Pamiętamy również, że pierwiastki powinny mieć możliwie jak najwięcej silnych i chętnie ssących prosiąt, tzn. ok. 13-15 szt. Prawidłowe prowadzenie pierwiastki, jej właściwe rozdojenie i rozkarmienie zaprocentuje nam przy kolejnych laktacjach.

Robert Hübner
TAPi  B.P.B.

Pokrycia dachowe nowoczesnych chlewni oraz materiały termoizolacyjne stosowane w przestrzeni stropodachów obiektów inwentarskich

Publikacja traktująca o materiałach stosowanych do krycia dachów budynków nowoczesnych chlewni oraz o sposobach realizacji zabezpieczeń cieplnych w przestrzeni stropodachów obiektów przeznaczonych do utrzymania trzody chlewnej wraz z ich krótką charakterystyką, a także podstawowymi zaleceniami wykonawczymi.

W prezentowanych przez prawie trzy lata na łamach „Trzody” publikacjach Czytelnicy mogli zapoznać się z rozlicznymi przykładami zrealizowanych budynków chlewni, co w założeniu miało przybliżyć szereg podstawowych, prostych do uzyskania w procesie inwestycji rozwiązań budowlanych i technologicznych, a także stworzyć możliwie szeroki wachlarz propozycji architektoniczno-urbanistycznych.

W miarę ukazywania się numerów „Trzody”, zawierających kolejne przykłady realizacyjne, rosła jednak liczba pytań dotyczących problematyki podjętej w serii, której zwieńczeniem miał być cykl z prezentacjami nowo pobudowanych obiektów.

Po wstępnej analizie okazało się, że wiele spośród nich – pośrednio lub wprost – dotyczy kryteriów doboru oraz wykonawstwa pokryć dachowych, a także sposobów realizacji zabezpieczeń cieplnych w przestrzeni stropodachów obiektów przeznaczonych do utrzymania trzody chlewnej.

Porady i wytyczne realizacyjne dotyczące wyboru i wykonawstwa wymienionych wyżej elementów budynku inwentarskiego oraz – rzecz oczywista – wszystkich innych osłonowych elementów i ustrojów obiektów chlewni – realizowanych dla różnych rozwiązań architektoniczno-konstrukcyjnych – stanowiły, co zrozumiałe, część niniejszego, prezentowanego w ciągu ostatnich kilku lat cyklu.

Jednak ilość pytań oraz zainteresowanie Czytelników problemami projektowymi i wykonawczymi, które parę lat temu przyczyniły się do stworzenia cyklu o budowie nowoczesnej chlewni skłaniają do wznowienia publikacji w formie syntetycznego poradnika obejmującego całość procesu budowlanego.

Tymczasem, jak zwykle przy takiej okazji, odsyłam do archiwalnych numerów „Trzody” oraz na strony internetowe redakcji i biura TAPi, gdzie znajdą Państwo dość wyczerpujące informacje o procesie budowy obiektów przeznaczonych do hodowli trzody chlewnej, a także obiektów im towarzyszących: zbiorników na gnojówkę, gnojowicę, płyt obornikowych, a nawet procedur formalno-prawnych dla tego typu inwestycji.

Niniejszą krótką publikację traktującą o zasadach doboru oraz wykonawstwa pokryć dachowych, a także o sposobach realizacji zabezpieczeń cieplnych w przestrzeni stropodachów chlewni wraz z ich krótką charakterystyką, a także podstawowymi zaleceniami wykonawczymi przedstawię w formie prezentacji najczęściej stosowanych – dla konkretnych rozwiązań konstrukcji przekryć budynków chlewni – rozwiązań materiałowych.

Nowoczesne pokrycia dachowe obiektów chlewni – rozwiązania materiałowe oraz zalecenia wykonawcze

Pokrycie dachowe stanowi integralną część przekrycia obiektu i prócz podstawowej funkcji – tj. zabezpieczenia obiektu przed oddziaływaniem czynników atmosferycznych (głównie opadów) – może wiązać w sobie inne: np. izolacji termicznej w wypadku płyt warstwowych, bądź „sandwiczowych”.

Należy także zwrócić uwagę, iż zakładane pochylenie połaci dachowej (np. to ustalone w decyzji o warunkach zabudowy lub przyjęte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego) może – w pewnym zakresie – zdefiniować wybór materiału pokryciowego.

Małgorzata Pomorska – Mól

Zakład Chorób Świń

Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Immunoprofilaktyka u trzody chlewnej

Cz. 2. Szczepionki przeciwbakteryjne

W prezentowanym artykule omówione zostaną wybrane, najczęściej występujące choroby bakteryjne związane z układem oddechowym trzody chlewnej oraz możliwości immunoprofilaktyki swoistej opisanych chorób.

 Zakaźne zanikowe zapalenie nosa

            Zakaźne zanikowe zapalenie nosa u świń (ZZZN), nazywane także chorobą nosoryjową, jest schorzeniem o etiologii wieloczynnikowej, w której wiodącą rolę przypisuje się dermonekrotoksycznym szczepom Pasteurella multocida oraz toksynotwórczym pałeczkom Bordetella bronchiseptica. Najbardziej wrażliwe na zakażenie są nowo narodzone prosięta. Straty związane z występowaniem ZZZN wynikają głównie ze zmniejszenia przyrostów masy ciała.

Objawy kliniczne u zakażonych zwierząt pojawiają się najwcześniej około 4 tygodnia życia. Wśród pierwszych symptomów dominuje kichanie, więc nie jest to objaw specyficzny, wskazujący na ZZZN. Kolejno pojawia się łzawienie oraz deformacja kości trzewioczaszki tj.: deformacja zgryzu, skrócenie szczęki, skrzywienie szczęki czy obecność grubych niesymetrycznych poprzecznych fałdów skóry, które są często jedynym objawem tej choroby. Dochodzi do zmniejszenia przyrostów masy ciała, oraz widoczne jest zróżnicowanie wagowe tuczników będących w tym samym wieku. Należy pamiętać, że zmiany morfometryczne dotyczące małżowin nosowych, których nie możemy zaobserwować w badaniu klinicznym, mogą występować także u osobników bez objawów klinicznych. Choroba przyczynia się do wydłużenia średniego okresu tuczu nawet o 14 dni. Nie należy zapominać, że świnie chore na ZZZN są dużo bardziej wrażliwe na zakażenie innymi patogenami układu oddechowego, które mogą wikłać i zaostrzać przebieg ZZZN.

W praktyce stosuje się szczepionki zawierające w sobie immunogenne elementy (inaktywowane toksyny) obu drobnoustrojów biorących udział w etiologii ZZZN. Jak wykazały badania, takie preparaty okazały się najbardziej skuteczne w profilaktyce ZZZN. Ponadto stwierdzono, podobnie jak w przypadku Actionobacillus pleuropneumoniae, że istotne w indukcji odporności humoralnej (powstawanie przeciwciał ochronnych) są także adhezyny wytwarzane zarówno przez P. multocida, jak i B. bronchiseptica. Niestety, nawet po zastosowaniu szczepionki zawierającej w swoim składzie omówione składniki nie uzyskuje się stuprocentowego zabezpieczenia przed infekcją. Szczepionki pozwalają jednak na obniżenie strat związanych z wybuchem tej choroby, co powinno być wystarczającą motywacją do wprowadzenia profilaktyki, zwłaszcza w chlewniach, w których problem ZZZN występuje.