Uncategorized

– Silne środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania szkodników muszą trafiać wyłącznie do przeszkolonych profesjonalistów. Złożyłem do Prokuratora Generalnego zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa w związku ze sprzedażą toksycznych środków ochrony roślin przez Internet – poinformował sekretarz stanu Michał Kołodziejczak podczas dzisiejszej konferencji prasowej.

Rozmowy z największymi platformami sprzedażowymi

Wiceminister Kołodziejczak rozmawiał dziś z przedstawicielami największych internetowych platform sprzedażowych o wycofaniu z ich oferty określonych środków ochrony roślin.

– Decyzję o wycofaniu podjęły już dwie największe internetowe platformy sprzedażowe. Wkrótce będę rozmawiał z pozostałymi dużymi podmiotami – informował sekretarz stanu.

– Będziemy czynili wszelkie starania, aby sytuację jak najszybciej uporządkować. Naszym priorytetem jest bezpieczeństwo – dodał wiceminister Michał Kołodziejczak.

– Procedujemy zmiany prawne zmierzające do kompleksowego zakazu sprzedaży silnych środków ochrony roślin wymagających profesjonalnych uprawnień przez Internet. Zmiany będą wprowadzane zgodnie z procesem legislacyjnym – poinformował wiceminister.

Działania PIORiN

– Mówimy o specyficznej kategorii środków ochrony roślin, które są używane przy fumigacji – powiedział główny inspektor Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN) Andrzej Chodkowski.

– Z informacji nt. ostatnich tragicznych zdarzeń wynika, że te środki ochrony roślin były użyte w sposób nieprawidłowy – dodał szef PIORiN.

Główny inspektor Andrzej Chodkowski podkreślił, że kierowana przez niego instytucja przeprowadziła ponad 4 tysiące kontroli punktów sprzedaży i około 21 tysięcy kontroli w gospodarstwach.

Zmiany w przepisach

– Wszystkie kupowane środki ochrony roślin miały odpowiednie etykiety, na których były jasne informacje o tym, że zawierają one substancje bardzo toksyczne – powiedział wiceminister.

Podkreślił jednocześnie, że takich środków zgodnie z prawem nie może nabyć ktoś, kto nie przeszedł odpowiedniego przeszkolenia.

– Sprzedawcy internetowi nie mieli praktycznej możliwości zweryfikowania, czy nabywca posiada wymagane uprawnienia i dlatego niezbędne są również zmiany legislacyjne – stwierdził sekretarz stanu. Zdaniem wiceministra Kołodziejczaka środki ochrony roślin w ogóle nie powinny być sprzedawane przez Internet.

Zapewnił jednocześnie, że podejmowane przez inspektorów decyzje będą miały status natychmiastowego rygoru wykonania.

Zdjęcia

Pokaż zdjęcie 1 z galerii.

Pokaż zdjęcie 2 z galerii.

Pokaż zdjęcie 3 z galerii.

Pokaż zdjęcie 4 z galerii.

Ministerstwo Rolnictwa ma poważne zastrzeżenia do wyników negocjacji Komisji Europejskiej z krajami Mercosur. Proponowana umowa może przynieść pewne korzyści dla sektora przemysłowego, transportu morskiego i niektórych usług, kosztem większości segmentów produkcji rolno – spożywczej, a szczególnie w obszarze branży mięsnej (drobiu i wołowiny) oraz cukru, etanolu i innych. Produkty z krajów Mercosur w większości nie spełniają standardów UE, w tym także wymogów zrównoważonego rozwoju, co było ważnym postulatem zgłaszanym przez Polskę na forum Unii Europejskiej. Przyjęcie umowy w obecnym kształcie, doprowadzi do wyparcia z unijnego rynku polskich i europejskich producentów na rzecz dostawców z państw członkowskich MERCOSUR.

Kontekst

Od 20 lat trwają prace nad umową o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską a państwami ugrupowania Mercosur, tj. Brazylią, Argentyną, Paragwajem i Urugwajem. Negocjacje w sprawie komponentu handlowego zostały już w większości zakończone porozumieniem politycznym w 2019 r. Obecnie prowadzone rozmowy dotyczą zagadnień zrównoważonego rozwoju i wciąż trwają. Na ten moment nie została przedstawiona do akceptacji państw członkowskich UE całościowa i ostateczna propozycja umowy.

Komisja Europejska negocjuje umowy o wolnym handlu z państwami trzecimi, mając na względzie korzyści dla rozwoju gospodarczego i eksportu krajów członkowskich UE.

Komisja Europejska uważa, że umowa o wolnym handlu UE-Mercosur przyniesie korzyści dla UE jako całości, w szczególności w odniesieniu do sektora przemysłowego, transportu morskiego, ale także korzyści dla niektórych segmentów produkcji rolno-spożywczej. Dotyczy to w szczególności produktów rolnych przetworzonych, sektora mleczarskiego (może to mieć znaczenie również dla eksportu Polski) oraz produktów objętych w UE ochroną oznaczeń geograficznych.

KE zapewnia, że unijne standardy dotyczące bezpieczeństwa żywności będą zachowane i rygorystycznie przestrzegane wobec importu z krajów Mercosur.

Wybrane postanowienia umowy UE-Mercosur

Umowa UE-Mercosur ma mieć charakter kompleksowy i obejmować zobowiązania w takich obszarach, jak m.in.:

• liberalizacja (całkowita lub częściowa) ceł w handlu wzajemnym towarami;
• współpraca w sprawach weterynaryjnych i fitosanitarnych;
• ochrona oznaczeń geograficznych;
• liberalizacja handlu usługami;
• liberalizacja dostępu do rynku zamówień publicznych;
• wiele innych zagadnień współpracy handlowej i gospodarczej ujętych w blisko czterdziestu rozdziałach i aneksach.

Ocena MRiRW

W toku negocjacji Polska zgłaszała na forum UE postulaty dotyczące rolnego obszaru negocjacji. Zgłaszaliśmy je samodzielnie oraz w ramach wspólnych wystąpień z krajami UE o podobnych stanowiskach ws. wrażliwości sektora rolnego. Oceniając dotychczasowe wyniki rozmów, MRiRW stwierdza, że nasze postulaty zostały uwzględnione jedynie częściowo.

Dlatego też przyjęcie umowy w obecnie projektowanym kształcie może stworzyć zagrożenie wypierania polskich produktów rolnych z rynków innych krajów UE przez produkty importowane z krajów Mercosur (zwłaszcza w sektorze mięsa drobiowego).

Projekt zawiera co prawda zapisy umożliwiające stronom w pierwszych latach funkcjonowania umowy czasowe wycofanie preferencji w dostępie do rynku w razie nadmiernego importu powodującego szkody rynkowe, jednak nie są one dostosowane do specyficznych warunków sektora rolnego. Uruchomienie tego mechanizmu na poziomie UE może być w praktyce trudne.

Ponadto proponowane preferencje taryfowe w dostępie do rynku UE nie są uwarunkowane przestrzeganiem przez produkty z krajów Mercosur standardów UE w zakresie zrównoważonego rozwoju, co było i jest ważnym postulatem Polski zgłaszanym na forum UE, nie tylko wobec krajów Mercosur, ale i innych krajów trzecich. Jedynie w przypadku jaj Komisja uwarunkowała możliwość korzystania przez import z krajów Mercosur z zerowej stawki celnej (która ma zacząć obowiązywać po 4-letnim okresie przejściowym) od przestrzegania standardów w zakresie dobrostanu zwierząt.

Podsumowując, MRiRW ma poważne zastrzeżenia do dotychczasowych wyników negocjacji z krajami Mercosur. Takie stanowisko prezentujemy również w dyskusjach w ramach Rządu RP, w tym z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, które odpowiada za wypracowanie i prezentację stanowiska Rządu RP w sprawie tej umowy.

Wzajemne otwarcie rynków – na czym polega

Wzajemne otwarcie rynków ma polegać na realizacji szczegółowych harmonogramów redukcji lub zniesienia ceł w handlu wzajemnym, w tym produktami rolnymi. Dla wrażliwych towarów rolnych liberalizacja ceł ma być ograniczona do poziomu ustanowionych kontyngentów taryfowych (TRQ) o obniżonej lub zerowej stawce celnej, po przekroczeniu których będą obowiązywały stawki takie jak obecnie.

Po stronie UE niepełna liberalizacja ceł w imporcie z krajów Mercosur (ustanowienie TRQ bądź częściowa redukcja stawki celnej bez ograniczeń kwotowych) ma dotyczyć m.in. następujących towarów i grup towarowych:

• mięsa wołowego świeżego, mrożonego, przetworzonego;
• mięsa wieprzowego świeżego, mrożonego, przetworzonego;
• mięsa drobiowego świeżego, mrożonego, przetworzonego;
• mięsa baraniego i koziego solonego lub suszonego,;
• mleka i śmietany;
• serów;
• żółtek jaj i albumin;
• miodu;
• czosnku;
• bananów;
• kukurydzy i sorgo;
• ryżu;
• skrobi kukurydzianej i z manioku;
• cukru trzcinowego do rafinacji;
• syropów cukrowych i niektórych produktów przetworzonych o wysokiej zawartości cukru;
• słodkiej kukurydzy;
• wina;
• rumu;
• etanolu;
• produktów spożywczych dla niemowląt.

Po stronie Mercosur umowa przewiduje otwarcie trzech TRQ w imporcie towarów z UE: na niektóre produkty mleczarskie, preparaty do żywienia niemowląt oraz czosnek.

Przykłady przewidzianych kontyngentów taryfowych w dostępie do rynku UE:

• Mięso drobiowe – dwa kontyngenty bezcłowe (jeden na mięso z kością i drugie na mięso bez kości) o łącznym wolumenie 30 tys. ton w pierwszym roku obowiązywania umowy stopniowo wzrastającym w kolejnych latach do łącznego poziomu 180 tys. ton w szóstym roku.
• Mięso wołowe – dwa kontyngenty (jeden ma mięso świeże, drugi na mrożone) o obniżonym cle (7,5 proc.) o łącznym wolumenie 16,5 tys. ton w pierwszym roku, stopniowo wzrastającym w kolejnych latach do poziomu 99 tys. ton w szóstym roku.
• Mleko w proszku – kontyngent taryfowy 1 tys. ton w pierwszym roku, stopniowo wzrastający w kolejnych latach do 10 tys. ton w jedenastym roku. Stawka wewnątrz kontyngentu ma podlegać stopniowo redukcji aż do zniesienia w 11 roku od wejścia w życie umowy.
• Sery (bez mozzarelli) – kontyngent taryfowy 3 tys. ton w pierwszym roku, stopniowo wzrastający w kolejnych latach do 30 tys. ton w jedenastym roku. Stawka wewnątrz kontyngentu ma podlegać stopniowo redukcji aż do zniesienia w 11 roku od wejścia w życie umowy.

W sektorze cukru liberalizacja ceł w dostępie do rynku UE ma dotyczyć tylko cukru trzcinowego do rafinacji oraz ma polegać na ustanowieniu bezcłowego TRQ 10 tys. ton dla Paragwaju oraz na zniesieniu cła dla części (180 tys. ton) z obecnie już alokowanej w ramach WTO kwoty taryfowej dla Brazylii.

Szereg towarów podlega wyłączeniu z liberalizacji, m.in. mięso baranie i kozie (oprócz solonego i suszonego objętego TRQ), maślanka, tłuszcz mleczny, serwatka, mozzarella, pszenica durum, pszenica (z wyjątkiem siewnej) oraz cukier (inny niż trzcinowy do rafinacji).

W imporcie z krajów Mercosur owoców i warzyw świeżych lub chłodzonych UE zachowa system cen wejścia w odniesieniu do większości objętych nim towarów (m.in. pomidory, ogórki, jabłka, gruszki, śliwki, wiśnie, morele, brzoskwinie i nektarynki, winogrona i sok winogronowy). System cen wejścia stosowany w unijnej taryfie celnej chroni przed importem po niskich cenach, gdyż przewiduje wzrost stawki celnej wraz ze spadkiem poniżej określonego progu ceny produktów importowanych. Zgodnie z projektem umowy ceny wejścia maja zostać wyeliminowane w imporcie z krajów Mercosur owoców cytrusowych.

AG/IL/KS-S

O wsparcie na Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność będzie się można ubiegać od 21 listopada do 30 grudnia 2024 r. Pomoc ma obejmować obszary B i C. Nabór, jak wszystkie realizowane w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, będzie prowadzony za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ARiMR.

Dofinansowaniem objęte będą przedsięwzięcia dotyczące produkcji ekologicznej (obszar B) i bezpiecznego dla konsumenta i efektywnego przedłużania trwałości produktów, ich przechowywania oraz lepszego przygotowania do sprzedaży, również bezpośredniej (obszar C). 

Beneficjentami wsparcia mogą być posiadacze użytków rolnych o powierzchni nie większej niż 300 ha. Wielkość ekonomiczna gospodarstwa należącego do ubiegającego się o wsparcie w roku wyjściowym musi się mieścić w przedziale od 25 tys. euro do 250 tys. euro. Pod uwagę będzie brany również roczny przychód ze sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych metodami ekologicznymi – w przypadku obszaru B powinno to być minimum 45 tys. zł, a jeśli chodzi o obszar C co najmniej 75 tys. zł.

Rolnicy zajmujący się produkcją ekologiczną mogą zaplanować m.in. budowę lub modernizację budynków, stworzenie wybiegów czy pastwisk dla zwierząt oraz zakup lub leasing nowego sprzętu. Natomiast w ramach obszaru C pomoc przyznawana będzie albo na budowę i modernizację budynków, albo zakup nowego sprzętu do przygotowywania, przechowywania, czyszczenia, sortowania, kalibrowania i konfekcjonowania produktów rolnych.

Maksymalna kwota pomocy na jednego rolnika i gospodarstwo w trakcie realizacji PS WPR 2023-2027 w każdym z obszarów to 1,3 mln zł. Przy czym w przypadku obszaru B jeden milion zł można otrzymać na inwestycje realizowane z wykorzystaniem nowoczesnych technologii np. w budowle służące do produkcji ekologicznej, w zapewnienie wybiegów oraz pastwisk dla zwierząt czy w budowę lub modernizację budynków do przechowywania owoców lub warzyw z zastosowaniem odpowiednich technologii przechowywania. Natomiast 300 tys. zł można otrzymać na inne inwestycje, które będą związane z produkcją ekologiczną. Z kolei w obszarze C jeden milion zł może być wykorzystany na przedsięwzięcia polegających na budowie lub modernizacji budynków do przechowywania owoców lub warzyw z zastosowaniem odpowiednich technologii przechowywania, a 300 tys. zł na inne operacje związane z tym obszarem.

Dofinansowanie ma formę refundacji. W przypadku przedsięwzięć dotyczących produkcji ekologicznej można liczyć na zwrot nawet 65 proc. poniesionych kosztów kwalifikowalnych. Natomiast jeśli chodzi o przedsięwzięcia związane z przedłużaniem trwałości, przechowywaniem i przygotowywaniem do sprzedaży produktów (obszar C) poziom refundacji zależy od tego, czy ubiegający się o wsparcie jest tzw. młodym rolnikiem. W związku z czym, jeśli nie ukończyło się 41. roku życia, można otrzymać zwrot do 65 proc. wydatków. Natomiast standardowo dla obszaru C poziom dofinasowania wynosi maksymalnie 45 proc.

Start naboru został wyznaczony na 21 listopada 2024 r. Wnioski za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ARiMR będą przyjmowane do 30 grudnia 2024 r.

Obszar B – więcej informacji

Obszar C – więcej informacji

Do 15 listopada 2024 r. w ramach tegorocznej kampanii dopłat do rolników ma trafić 8,64 mld zł. Tradycyjnie wypłaty zaliczek zakończą się w listopadzie, a w grudniu rozpocznie się przekazywanie płatności końcowych.

Tegoroczne płatności bezpośrednie i obszarowe są przekazywane konta rolników od 16 października. Do 15 listopada mają oni otrzymać ok. 8,64 mld zł. Po raz pierwszy zaliczkami są objęte ekoschematy obszarowe.Zgodnie z zapowiedziami ministra rolnictwa w pierwszej kolejności dopłaty trafiają do powiatów, które ucierpiały podczas wrześniowej powodzi.

Z tytułu płatności bezpośrednich rolnicy otrzymują z wyprzedzeniem 70 proc. należnej kwoty wsparcia, natomiast w przypadku płatności obszarowych (ONW, rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych i zalesieniowych) zaliczki wynoszą 85 proc. Te wypłaty będą realizowane do końca listopada, a 2 grudnia rozpocznie się przekazywanie płatności końcowych, co potrwa do końca czerwca 2025 r.

W sumie w ramach tegorocznej kampanii na konta ponad 1,2 mln rolników ma trafić 15,74 mld zł dopłat bezpośrednich i 3,54 mld zł płatności obszarowych.

Zdjęcie: Adobe Stock

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyszło naprzeciw oczekiwaniom beneficjentów interwencji „Rozwój małych gospodarstw” finansowanej z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 i zdecydowało o zmianie terminów na złożenie wniosku o płatność 1. i 2. raty pomocy.

Modyfikacje dotyczą:

• wydłużenia z 6 do 12 miesięcy okresu na złożenie wniosku o płatność 1. raty pomocy;
•  doprecyzowania, że wniosek o płatność 2. raty należy złożyć w I kwartale roku następującego po roku docelowym, jednak nie później niż 31 marca 2029 r. (w przypadku gdy rokiem docelowym jest 2024, korzystający z tego wsparcia mają czas na dopełnienie formalności od 1 kwietnia do 31 grudnia 2025 r.).

Zmiany zostały wprowadzone w związku ze zgłaszanymi przez rolników i doradców trudnościami w terminowym spełnieniu obligatoryjnego kryterium przyznania wsparcia, tj. uczestnictwa w systemach jakości. Beneficjenci premii na Rozwój małych gospodarstw mają teraz więcej czasu na uzyskanie certyfikatu lub świadectwa jakości.

Zmiany obowiązują od 28 października 2024 r.i dotyczą naborów z 2023 i 2024 roku.

Zdjęcie: AdobeStock