WETERYNARIA

– ASF to nasz wspólna walka. Jej skuteczność zależy od współpracy wszystkich zaangażowanych instytucji – powiedział sekretarz stanu Jacek Czerniak, podczas dzisiejszego spotkania na temat zapobiegania ASF na terytorium Polski. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Polskiego Związku Łowieckiego, Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, a także Ministerstw Infrastruktury i Finansów. W spotkaniu uczestniczył także Jakub Kubacki z-ca Głównego Lekarza Weterynarii oraz Wielkopolski Wojewódzki Lekarz Weterynarii.

Poruszone tematy

Tematem dzisiejszych rozmów była aktualna sytuacja epidemiologiczna w zakresie afrykańskiego pomoru świń (ASF) i konieczność podejmowania wspólnych działań  na rzecz zwalczania i zapobiegania dalszemu szerzeniu się tej choroby.

Podczas spotkania kontynuowano dyskusję rozpoczętą  w lipcu 2024 r. na temat potrzeby szkolenia psów do poszukiwania zwłok dzików oraz dostępności kontenerów chłodniczych do przetrzymywania tusz na obszarach objętych ograniczeniami z powodu ASF. Przedstawiciele PZŁ zapewnili, że takie szkolenia są realizowane i będą kontynuowane, a zakup chłonni jest uzależniony od uruchomienia możliwości finansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Kolejnym tematem była potrzeba systematycznej redukcji populacji dzika i utrzymania zredukowanego poziomu tej populacji na poziomie gwarantującym ograniczenie ryzyka dalszego szerzenia się ASF na terenie kraju. Omówiono przygotowany przez Głównego Lekarza Weterynarii projekt „Krajowego planu działania dotyczącego zarządzania populacją dzików w ramach prewencji, kontroli i zwalczania afrykańskiego pomoru świń (ASF)” oraz opinię Państwowej Rady Ochrony Przyrody – Komisji ds. Ochrony Gatunków (PROP) do tego dokumentu.

Ustalono także, że prace nad Krajowym planem będą kontynuowana na poziomie eksperckim. MRiRW liczy na zbliżenie stanowisk uczestników tych działań i wypracowanie racjonalnych rozwiązań. 

Wymienione zostały także poglądy na temat potrzeby ograniczania migracji dzików oraz podsumowano działania kontrolne w zakresie szeroko rozumianej bioasekuracji. Poruszono kwestie związane z budową i utrzymaniem ogrodzeń ograniczających lub zatrzymujących migrację zwierząt oraz zamykaniem przejść dla zwierząt znajdujących się w pasach drogowych.

Uczestnicy spotkania, pomimo różnych poglądów w kwestiach metod ograniczania rozprzestrzenia się i zwalczania ASF, zgodzili się, że istnieje przestrzeń do współpracy w wielu obszarach. Poza kwestiami związanymi z redukcją populacji dzików istotny aspekt w trudnej walce z ASF to bioaseukuracja stosowana nie tylko przez samych rolników i myśliwych, ale także świadomość społeczeństwa, jak można unikać biernego przenoszenia wirusa ASF na znaczne odległości np. przez użytkowników lasów czy podróżnych. Kluczowym elementem jest promowanie właściwych zachowań poprzez kontynowanie kampanii informacyjnych i edukację w kwestii szeroko rozumianej bioasekuracji.

Minister Jacek Czerniak przypominał, że przewidziano pomoc dla rolników zarówno na refundację bieżących kosztów bioasekuracji, jak i inwestycje w bioasekurację.

Wnioski na przyszłość

Wiceminister Jacek Czerniak zachęcił wszystkich obecnych do odniesienia się do poruszonych podczas spotkania kwestii. Poprosił również o przekazanie mu wniosków w ciągu dwóch tygodni, w formie pisemnej.

– Nasza dyskusja budzi emocje, ponieważ temat ASF jest niezmiernie ważny – powiedział wiceminister Czerniak dziękując wszystkim obecnym za wartościową i merytoryczną dyskusję.

Uczestnicy spotkania podziękowali za możliwość wymiany poglądów na tym forum, doceniając jednocześnie zaangażowanie i współpracę na poziomie lokalnym, a przedstawiciele PZŁ zadeklarowali wsparcie Inspekcji Weterynaryjnej i MRiRW w działaniach na rzecz ograniczania rozprzestrzeniania się i zwalczania ASF.

Główny Lekarz Weterynarii informuje o stwierdzeniu 43 w 2024 r. ogniska afrykańskiego pomoru świń (ASF) u świń w Polsce, na podstawie wyników badań laboratoryjnych z dnia 10 września 2024 r. otrzymanych z Krajowego Laboratorium Referencyjnego ds. ASF, tj. Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach (PIW – PIB).

Ognisko ASF nr 43 w 2024 r. wyznaczono w gospodarstwie, w którym utrzymywano 44 świnie, położonym w miejscowości Wydrzno, w gminie Łasin, powiat grudziądzki, województwo kujawsko-pomorskie, na obszarze objętym ograniczeniami wymienionym w części III załącznika I do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2023/594[1].

Inspekcja Weterynaryjna wdraża środki związane z likwidacją choroby, zgodnie z procedurami wynikającymi z rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2020/687^[2], w tym m.in. zabicie i utylizację świń, oczyszczanie i dezynfekcję, wyznaczanie obszarów objętych ograniczeniami, tj. obszaru zapowietrzonego i zagrożonego w promieniu 10 km

—

[1] Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/594 z dnia 16 marca 2023 r. ustanawiające środki szczególne w zakresie zwalczania chorób w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń oraz uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/605

[2] Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/687 z dnia 17 grudnia 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do przepisów dotyczących zapobiegania niektórym chorobom umieszczonym w wykazie oraz ich zwalczania.