ŻYWIENIE

Piotr Nowak
Doradca żywieniowy, Poznań

Czy każdy może ułożyć prawidłową mieszankę pełnoporcjową?

Jeszcze 30-40 lat temu pewnie nikt by nie zapytał, czy rolnik sam może sporządzić recepturę paszy dla swojego stada. Obecnie wielu z nich może to swobodnie zrobić samodzielnie.

Poziom wiedzy producentów trzody oraz dostęp do niej znacząco wzrósł, dzięki czemu, pamiętając o kilku podstawowych zasadach żywienia, można ze spokojem stworzyć własną paszę. Na początek warto przypomnieć, co jest istotne. Punktem wyjścia żywienia jest świadomość, że każdy komponent czy dodatek paszowy składa się z wody (wilgotność) i suchej masy. Sucha masa paszy to nic innego jak pozostała w niej materia pozbawiona wody, czyli wilgotności. Laboratoryjnie najczęściej jest ona oznaczana przez podgrzewanie w piecu o temperaturze 103°C. W domowych warunkach także można ją oznaczyć przy użyciu popularnej mikrofalówki. W suchej masie znajdują się składniki odżywcze, tj. białko ogólne, włókno surowe, tłuszcz surowy, popiół surowy oraz tzw. bezazotowe związki wyciągowe (głównie węglowodany). Te pięć składników stanowi elementy tzw. analizy weendeńskiej czy popularnie mówiąc „pięciopalcówki”. Jest to podstawowa analiza laboratoryjna wykonywana… Cały artykuł w numerze 12/2024

Mariusz Soszka
Doradca żywieniowy, Ostrówek

Efektywne dokarmianie prosiąt Cz. 4 Komponenty prestarterów

Analizując skład surowcowy dobrej jakości mieszanek dla prosiąt dostrzec można wiele komponentów, które ze względu na swoje właściwości i cenę nie są powszechnie stosowane w paszach dla pozostałych grup technologicznych. Odpowiednio wyższa cena tych komponentów wynika ze specyficznej wartości pokarmowej oraz często z zastosowanych w trakcie produkcji surowców technik uszlachetniania, które decydują o ich właściwościach, w tym szczególnie wysokiej strawności, smakowitości i bezpieczeństwie stosowania.

W stadach prowadzących intensywny chów świń w cyklu zamkniętym odsadzenie prosiąt od matek następuje najczęściej do 28. dnia ich życia, co jest uzasadnione ekonomicznie i organizacyjnie. Okres odsadzeniowy dla prosiąt jest czasem bardzo stresującym przede wszystkim z uwagi na zerwanie więzi rodzicielskie z matką oraz, co wydaje się być ważniejsze z fizjologicznego punktu widzenia, z uwagi na brak dostępu do mleka matki i konieczność pobierania paszy stałej w ilościach pokrywających ich zapotrzebowanie bytowe i produkcyjne. Jednocześnie czas ten stanowi okres krytyczny z powodu zachodzących intensywnych procesów związanych z dojrzewaniem jelit, w tym przede wszystkim zwiększoną funkcją nabłonka, kolonizacją mikrobiomu, proliferacją komórek odpornościowych i rozwojem układu nerwowego jelit. Nie od dziś wiadomo, że występowanie jakichkolwiek bodźców stresowych… Cały artykuł w numerze 11/2024

Efektywny odchów prosiąt pochodzących z licznych miotów stanowi nie lada wyzwanie zarówno dla loch, jak i dla producentów świń z uwagi na potrzebę większego zaangażowania, intensywniejszej pracy oraz wprowadzania zmian organizacyjnych w obrębie sektora porodowego. Najważniejszymi korzyściami tych zmian jest uzyskanie większej liczby prosiąt odsadzonych w miocie, zredukowanie zmienności ich masy ciała, właściwe przygotowanie do tuczu oraz ograniczenie spadku kondycji lochy. 

Odchowanie licznego miotu stanowi wyzwanie już od samego rozpoczęcia porodu, co związane jest z potrzebą kontrolowania czasu porodu, właściwą organizacją czynności poporodowych, z naciskiem na osuszanie prosiąt i odkarmianie siarą, a kończąc na zadbaniu o maksymalizację ilości wydzielanej siary i mleka przez lochę.

W ciągu pierwszej doby życia każde nowo urodzone prosię powinno pobrać 210-280 g siary. Dobrej jakości siara wprowadza do organizmu prosięcia składniki pokarmowe i energię, a także immunoglobuliny, komórki przypominające dla przeciwciał, hormony, czynniki wzrostu, enzymy oraz inne substancje bioaktywne i przeczyszczające, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju prosiąt… Cały artykuł w numerze 10/2024

Natalia Sobczak-Zuzaniuk

INTERMAG Sp. z o.o.

Większość komponentów paszowych musi być poddana różnorakim zabiegom technologicznym zwiększającym dostępność zawartych w nich składników pokarmowych, podwyższającym wartość energetyczną lub ograniczającym szkodliwość substancji antyżywieniowych.

Dotyczy to szczególnie ziarna zbóż, nasion roślin bobowatych i oleistych oraz niektórych produktów przemysłu rolno-spożywczego. Przetwarzanie ziarna zbóż w żywieniu świń odgrywa kluczową rolę w poprawie efektywności wykorzystania składników pokarmowych, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie zwierząt i wyniki produkcyjne.

Zabiegi mechaniczne poprawiające wartość odżywczą materiałów paszowych to m.in.: czyszczenie, rozdrabnianie oraz obłuskiwanie. Ich zadaniem jest zwiększenie dostępności składników pokarmowych i energii. Innymi metodami mechanicznymi są gniecenie lub płatkowanie (bez obróbki termicznej). Zabiegami termicznymi są m.in.: suszenie, granulowanie, tostowanie, ekspandowanie, ekstruzja, mikronizacja i płatkowanie. Wszystkie mają na celu zmiany struktury surowców paszowych, modyfikację składu chemicznego, eliminację niepożądanej mikroflory lub niektórych substancji antyżywieniowych. Przed poddaniem pasz niektórym z wymienionych zabiegów, warto wykonać proces kondycjonowania. Polega on na poddaniu paszy krótkotrwałemu działaniu pary wodnej celem wywołania zmian fizycznych i chemicznych w materiale… Cały artykuł w numerze 10/2024

Mariusz Soszka

Doradca żywieniowy, Ostrówek