Zygmunt Pejsak
Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Cirkowirozy świń

Część I. Notatki z konferencji hyopatologicznej w Puławach „Ochrona zdrowia, środowiska i dobrostanu w intensywnej produkcji trzody chlewnej”

W dniach 9-10.06. br. miało miejsce w Puławach kolejne, 14. spotkanie lekarzy weterynarii – sprawujących opiekę weterynaryjną nad hodowlą świń, naukowców zajmujących się ochroną zdrowia i hodowlą świń oraz hodowców i producentów trzody chlewnej. Mimo najniższego od 40 lat poziomu produkcji tego gatunku zwierząt w naszym kraju, w spotkaniu udział wzięła rekordowa liczba ponad 1000 uczestników, w tym więcej niż 100 gości z dawnych krajów Związku Radzieckiego (przede wszystkim z Białorusi).

W przeddzień spotkania firmy farmaceutyczne zorganizowały w Puławach kilka sesji satelitarnych, między innymi spotkanie poświęcone zagadnieniu kastracji immunologicznej (Pfizer) oraz seminarium dotyczące immunoprofilaktyki zakażeń cirkowirusowych (Schering/Intervet). Spotkania satelitarne cieszyły się dużym zainteresowaniem przybyłych do Puław Koleżanek i Kolegów.

W spotkaniu głównym wykłady zaprezentowali znani na całym świecie naukowcy. Gościliśmy między innymi Profesora Gordona Allana z Irlandii – odkrywcę i najbardziej znanego eksperta z obszaru badań nad zakażeniami cirkowirusowymi, Profesora Thomasa Mettenleitera – dyrektora Instytutu Weterynarii w Niemczech – uznanego w skali światowej eksperta z zakresu zakażeń herspeswirusowych (choroba Aujeszkyego), Profesora Paolo Martellego z Włoch – znanego na naszym kontynencie eksperta z zakresu PRRS, Profesora Francois’a Madeca z Instytutu Weterynarii w Ploufragan (Francja) – najbardziej popularnego zootechnika wśród naukowców zajmujących się problematyką zdrowia zwierząt, doktora Jake’a Waddilove’a z Anglii, szanowanego w Europie konsultanta weterynaryjnego oraz wielu innych. Polskę reprezentowali na konferencji powszechnie znani naukowcy zajmujący się problematyką patologii, fizjologii i żywienia świń – profesorowie: Iwona Markowska- Daniel, Roman Kołacz, Wojciech Szweda, Eugeniusz Grela, Kazimierz Tarasiuk, Roman Fuchs i wielu innych ekspertów. Wykład otwierający konferencję – dotyczący aktualnej sytuacji w zakresie realizacji programu zwalczania choroby Aujeszkyego (chA) przedstawił Główny Lekarz Weterynarii RP – Dr Janusz Związek. Pierwsze w Polsce dane z zakresu stosowania szczepionki IMPROVAC zaprezentował powszechnie znany i wysoko ceniony specjalista chorób świń – Dr Marian Porowski.

Konferencję uświetnił udział prawie 50 wystawców związanych z hodowlą i produkcją trzody chlewnej. Wyłącznym sponsorem kolacji dla ponad 1000 gości oraz koncertu zespołu „Leszcze” była firma Pfizer, która, korzystając z przysługujących jej praw, zaprezentowała w Puławach – po raz pierwszy w Polsce – nową szczepionkę – IMPROVAC przeznaczoną do immunologicznej kastracji knurów. Biorąc pod uwagę właściwości przedstawionego biopreparatu oraz zainteresowanie hodowców i producentów tym produktem oraz mając na względzie jego sukces w krajach, w których szczepionka jest już stosowana, można sądzić, że i w Polsce znajdzie ona powszechne uznanie.

Tematycznie konferencję zdominowały trzy ważne aktualnie zagadnienia:

1.     Dręczący wielu producentów świń, szczególnie tych, którzy importują prosięta, problem zakażeń cirkowirusowych świń (PCV2) i zespołów chorobowych (PCVD) związanych z powszechnym występowaniem cirkowirusów.

2.     Problem zróżnicowanego podejścia do zwalczania chA. Odmienne podejście to tego zagadnienia obserwuje się nie tylko jeżeli chodzi o Polskę i inne kraje europejskie, ale także w obrębie naszego kraju między poszczególnymi powiatami. Jedni powiatowi lekarze weterynarii preferują zwalczanie choroby metodą administracyjną (eliminacja stada) inni wykorzystują powszechnie metodę „szczepienie eliminacja”.

3.     Nierozwiązane dotychczas, w sposób w pełni zadawalający, zagadnienie postępowania w zakresie zwalczania zespołu rozrodczo-oddechowego świń (PRRS).

Podobnie jak to miało miejsce w poprzednich latach, zdając sobie sprawę z faktu, że nie wszyscy lekarze, a tym bardziej nawet najbardziej znani hodowcy i producenci nie byli w stanie – z różnych powodów – uczestniczyć w konferencji, w kolejnych wydaniach „T.Ch.” postaram się przybliżyć czytelnikom tego czasopisma najważniejsze wykłady zaprezentowane w Puławach. Mam nadzieję, że informacje przekazane tą drogą wpłyną na poszerzenie wiedzy teoretycznej i praktycznej, a co najważniejsze, ich wykorzystanie w chlewniach i tuczarniach przyczyni się do poprawy efektywności produkcji, a tym samym podniesienia jej konkurencyjności. Dobrze by było gdyby między innymi dzięki temu ograniczony został ogromny import prosiąt i mięsa z krajów (Dania, Holandia, Niemcy), w których świnie odchowuje się taniej niż w Polsce.

Jako pierwszy zaprezentowany zostanie najciekawszy, w moim przekonaniu, wygłoszony w Puławach referat – poświęcony zasadom zwalczania zakażeń cirkowirusowych w chlewniach dotkniętych ostrą i chroniczną postacią PCVD, którego autorem był Profesor Gordon Allan. Warto dodać, że naukowiec ten od ponad 15 lat pracując na Uniwersytecie w Belfaście intensywnie zajmuje się problemem zakażeń cirkowirusowych. Jest tym, który jako pierwszy wskazał na PCV2 jako przyczynę zespołu wyniszczenia poodsadzeniowego (PMWS), jako pierwszy na świecie udowodnił doświadczalnie, że PCV2 wywołuje tą chorobę u świń oraz jako jeden z pierwszych podjął wraz firmami farmaceutycznymi badania nad szczepionką przeciw PCVD. Warto też dodać, że przez ostatnich kilka lat kierował złożonym z naukowców z wielu krajów Unii Europejskiej konsorcjum naukowym, którego celem było naukowe rozpracowanie przede wszystkim patogenezy i zwalczania zakażeń cirkowirusowych. W pracach tego konsorcjum brali udział między innymi naukowcy z naszego kraju.