lek. wet. Paweł Wróbel

Specjalista Chorób Trzody Chlewnej i Rozrodu Zwierząt

Mykoplazmowe zapalenie płuc – problem wciąż aktualny

Mycoplasma hyopneumoniae jest czynnikiem etiologicznym enzootycznego zapalenia płuc u świń EP (Enzootic Pneumonia) oraz jednym z najczęściej diagnozowanych bakteryjnych czynników zespołu oddechowego świń PRDC (Porcine Respiratory Disease Complex). Obecne systemy produkcji, takie jak np. multi-site production, zakładający odchów świń w kilku lokalizacjach, przestrzeganie podstawowych zasad higieny oraz przepływu zwierząt (all in – all out), dostępność na rynku dobrych szczepionek oraz skutecznych antybiotyków, jak i wzrost popularności innych patogenów (PCV2, SIV, PRRSV) w ostatnim czasie spowodowało, że Mycoplasma hyopneumoniae została trochę zapomniana, ale czy słusznie?…

Co wywołuje EP – enzootyczne zapalenie płuc?

Enzootyczne zapalenie płuc wywoływane jest przez bakterię Mycoplasma hyopneumoniae. Jest to jedna z najmniejszych znanych bakterii, której szczególną cechę stanowi brak ściany komórkowej. Cecha ta powoduje, że Mycoplasma jest bardzo wrażliwa na warunki otoczenia – ma krótki okres przeżywalności, wynoszący do 7 dni w materii organicznej, jest wrażliwa na wysychanie, promieniowanie UV, powszechnie stosowane środki dezynfekcyjne, ale jest również bardzo „lekka”, dzięki czemu może przenosić się na dość duże odległości (nawet do około 2 mil czyli ponad 3 kilometrów). Mycoplasma hyopneumoniae ma bardzo duże wymagania do wzrostu, co powoduje, że rutynowa bakteriologia tego patogenu nie jest możliwa.

Pamiętaj!

Pomimo dużej wrażliwości Mycoplasma hyopneumoniae na warunki otoczenia, udowodniono, że bakteria ta może przeżyć do 31 dni w wodzie o temperaturze 2-7 stopni Celsjusza. Fakt ten ma duże znaczenie praktyczne, ponieważ wskazuje, że jeśli nie „pozbędziemy się” z naszego obiektu zalegającej wody oraz nadmiernej wilgotności powietrza, skuteczność podjętego leczenia będzie niska a ewentualna możliwość eradykacji tego patogenu z naszej fermy będzie znacznie utrudniona lub wręcz niemożliwa.

Co powoduje, że Mycoplasma hyopneumoniae jest w stanie wywołać chorobę u świń?

Mycoplasma hyopneumoniae wciąż kryje wiele tajemnic, których „nie chce” zdradzić badaczom jej czynników zjadliwości. Do tej pory zidentyfikowano olbrzymią ilość potencjalnych czynników zjadliwości tej bakterii, a wśród nich: dehydrogenazę mleczanową, lipoproteiny błonowe, czynniki cytotoksyczne, adhezynę wapniową P97, adhezyny P97-podobne, adhezyny P116, 159, 216, Mhp 271 itp., nie wyklucza się również udziału nadtlenku wodoru H2O2 w procesie niszczenia komórek gospodarza. Generalnie większośc czynników zjadliwości Mycoplasma hyopneumoniae pomaga jej przytwierdzić się do urzęsionego nabłonka dróg oddechowych oraz doprowadzić do zaniku ruchów – bicia rzęsek (ciliostasis) oraz do postępującego zmniejszenia się ilości rzęsek nabłonka oddechowego.