Zygmunt Pejsak

Zakład Chorób Świń

Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Infekcje wirusowe loch prośnych, ważna przyczyna niezadowalających efektów w rozrodzie świń

Fakt, że średnia liczba prosiąt uzyskiwanych w ciągu roku od lochy jest w Polsce, nieprzerwanie od wielu lat, wyraźnie niższa niż w innych rozwiniętych rolniczo krajach Europy wynika przede wszystkim z niedoceniania przez duży odsetek hodowców i producentów znaczenia rozrodu w efektywnej, opłacalnej produkcji prosiąt.

Warto podkreślić, że według opinii ekspertów duńskich w ciągu najbliższych 5 lat średnia liczba prosiąt urodzonych przez samicę powinna sięgać 33. Prognozy dla producentów duńskich mówią, że ci, którzy nie osiągną tego poziomu efektywności mogą mieć problemy z utrzymaniem się na wysoce konkurencyjnym rynku producentów świń w Danii. Jest oczywistym, że średnia liczba prosiąt urodzonych przez lochę w ciągu lochy zależy przede wszystkim od prawidłowej organizacji i zarządzania produkcją. W tym obszarze istotne jest odpowiednie zarządzanie ochroną zdrowia świń, w tym szczególnie ochroną prośnych samic przed czynnikami zakaźnymi, oddziaływującymi niekorzystnie na przebieg ciąży.

Wśród nich w pierwszej kolejności wymienić wirusy. Drobnoustroje te mają zdolność przekraczania bariery łożyskowej loch i uszkadzania zarodków i/lub płodów. Bardzo często skutkiem zakażenia loch w okresie ciąży nie są objawy chorobowe u loch, a przede wszystkim zamieranie części lub wszystkich zarodków. Widocznym objawem są nieregularne ruje lub mało liczne mioty czy też mioty prosiąt o słabej kondycji zdrowotnej.

Aktualnie, większości z nich można efektywnie zapobiegać poprzez podwyższanie odporności zwierząt na zakażenie, głównie poprzez szczepienia profilaktyczne loch i knurów, a przede wszystkim loszek przed ich pokryciem lub wprowadzeniem do stada podstawowego.

Wirusami powodującymi zaburzenia w rozrodzie trzody chlewnej są przede wszystkim: parwowirus świń (PPV), wirus syndromu rozrodczo-oddechowego (PRRSV), cirkowirus świń (PCV2) oraz wirus choroby Aujeszkyego (ADV). Dla wirusów tych świnia jest naturalnym, często jedynym gospodarzem.

Z ekonomicznego punktu widzenia podjęcie decyzji odnośnie profilaktyki zaburzeń w rozrodzie wymaga określenia skali strat, (co najlepiej wynika z analizy dokumentacji produkcji) oraz kosztów szczepień ochronnych i innych kosztów związanych z profilaktyką stada.