Patryk pyta: Czy odsadzanie prosiąt może powodować zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego? Jeśli tak, to w jaki sposób można temu przeciwdziałać?

Odsadzanie jest dla prosiąt źródłem ogromnego stresu, który wywiera znaczący wpływ na funkcjonowanie przewodu pokarmowego, powodując spadek ilości spożywanego pokarmu, pogorszenie efektywności procesów trawienia oraz zmiany w morfologii przewodu pokarmowego i obniżenie sprawności funkcjonowania tzw. bariery jelitowej. Wszystko to sprawia, że odsadzanie prosiąt jest jednym z najtrudniejszych wydarzeń w całym okresie odchowu i tuczu świń.

Konsekwencje dysfunkcji przewodu pokarmowego u odsadzanych prosiąt są bardzo poważne i chociaż sam fakt ich występowania jest powszechnie znany od wielu lat, to wyjaśnianie istoty zachodzących zmian oraz ich zasięg i następstwa są przedmiotem ciągłych badań, obserwacji i doświadczeń. Stopień natężenia stresu u prosiąt w okresie ich odsadzania można obecnie obserwować m.in. poprzez badanie poziomu ekspresji genów w przewodzie pokarmowym. Wyniki przeprowadzonych ostatnio badań wskazują, że na skutek stresu poodsadzeniowego ekspresja ponad 1000 genów jelitowych ulega zmianom, szczególnie zaś genów zaangażowanych w procesy odpowiedzi przeciwzapalnej, obrony przed patogenami i zapobiegania degradacji tkanek.

Okazuje się, że dobrostan zwierząt, ich ogólny stan zdrowotny oraz uzyskiwana wydajność są ściśle powiązane z właściwym funkcjonowaniem niewidzialnego dla nas świata mikroorganizmów bytujących w przewodzie pokarmowym. Mikroorganizmy stanowią bardzo ważny element bariery jelitowej, w której zgodnie współdziałają ze sobą wzajemnie trzy elementy: mikroorganizmy jelitowe, jednokomórkowa warstwa nabłonka jelitowego oraz pokrywający ją śluz. Przypomnijmy! Bariera jelitowa spełnia następujące funkcje: absorpcyjną (wchłanianie składników pokarmowych), ochronną (uniemożliwia przedostawanie się przez ścianę jelita do krwiobiegu substancji szkodliwych) oraz immunologiczną (synteza i wydzielanie immunoglobulin A stanowiących pierwszą linię obrony śluzówkowej).

Coraz większy nacisk środowisk medycznych, wspieranych przez szeroko rozumianą opinię publiczną, zmierzający do znacznego ograniczenia stosowania antybiotykowych stymulatorów wzrostu w produkcji zwierzęcej, w tym trzody chlewnej, w naturalny sposób wzmaga zainteresowanie producentów różnymi alternatywnymi sposobami wspierania rozwoju przyjaznych szczepów mikroflory jelitowej i tym samym utrzymania wysokiego statusu zdrowotnego przewodu pokarmowego. Postęp w zakresie metagenomiki[1] pozwala przyjrzeć się głębiej zmianom zachodzącym w mikrobiocie jelitowej u prosiąt w okresie okołoodsadzeniowym oraz określić zakres i kierunki tych zmian w sytuacji stałego ograniczania zastosowania antybiotykowych stymulatorów wzrostu. Jednocześnie proponuje się zastosowanie preparatów stymulujących rozwój przyjaznej mikroflory jelitowej i poprawiających integralność jelit oraz metod odchowu zmniejszających negatywny wpływ procesu odsadzania prosiąt na wskaźniki ich wydajności, przede wszystkim na tempo wzrostu i prawidłowy rozwój organizmu.

Wyniki licznych badań potwierdzają ścisłą zależność funkcjonowania przewodu pokarmowego od sygnałów płynących z mózgu, co w coraz większym stopniu przyczynia się do powszechnej akceptacji faktu, że stres oddziałuje negatywnie na sprawność procesów trawiennych. Wskutek stresu zwiększone jest wydzielanie kortyzolu (naturalny hormon steroidowy wytwarzany przez warstwę pasmowatą kory nadnerczy). Wyższy poziom kortyzolu we krwi stymuluje m.in. wytwarzanie prozapalnych cytokin, które mogą powodować uszkodzenie obwódek zamykających (białkowe otoczki wokół każdej komórki nabłonka jelitowego uszczelniające warstwę nabłonka jelitowego)[2], otwierając tym samym przestrzenie między komórkami nabłonka jelitowego i zwiększając nieszczelność jelita.

Jak widać, stan emocjonalny prosiąt, sprawność funkcjonowania przewodu pokarmowego i jego szeroko rozumiany mikrobiotom są ze sobą ściśle związane, a stres okołoodsadzeniowy silnie wpływa na funkcjonowanie przewodu pokarmowego. O tym, jak można przeciwdziałać tym zmianom i zmniejszać negatywne skutki stresu na funkcjonowanie przewodu pokarmowego u prosiąt odsadzanych spróbujemy odpowiedzieć za miesiąc.

Opr.: ACONAR