Małgorzata Kasprowicz-Potocka

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Plon czy białko?

Żywienie zwierząt może być opłacalne wtedy, gdy cena pasz kształtuje się na poziomie, gwarantującym zysk. Czy jednak hodowca może mieć wpływ na tę opłacalność? W pewnym zakresie, tak. Oczywiście wielkotowarowa produkcja świń, oparta na komercyjnych mieszankach paszowych, jest całkowicie uzależniona od cen pasz i komponentów narzucanych przez przemysł. Szansę na współdecydowanie o kosztach surowców mają natomiast niewielkie gospodarstwa, w których oprócz produkcji zwierzęcej prowadzona jest także produkcja roślinna.

Istotnym elementem jest przede wszystkim podjęcie decyzji o sposobie żywienia świń. W praktyce korzystne jest przygotowywanie mieszanek we własnym zakresie w oparciu o premiksy lub koncentraty białkowe, pod warunkiem posiadania odpowiedniego sprzętu (śrutownik, mieszalnik). Decydując się na zakup jedynie premiksów, musimy mieć jednak dostęp do dobrej jakości pasz białkowych, pochodzących z zakupu (np. soja, mączki, śruty poekstrakcyjne) lub wyprodukowanych we własnym gospodarstwie (np. nasiona roślin strączkowych) oraz do pasz energetycznych (zboża). Natomiast do produkcji mieszanek w oparciu o koncentraty białkowe niezbędne są wyłącznie pasze energetyczne, które w naszych warunkach produkcyjnych stanowią głównie zboża.

Właściwy dobór gatunku i odmiany jest kluczowy

W uprawie wykorzystywane są nasiona odmian populacyjnych i mieszańcowych. Odmiany mieszańcowe powstają ze skrzyżowania dwóch linii rodzicielskich. Ich potencjał plonotwórczy, regeneracyjny oraz zdolności adaptacyjne są szersze (efekt heterozji) od odmian tradycyjnych, gdyż rośliny wytwarzają silniejszy system korzeniowy i wykazują wyższą witalność. Odmiany mieszańcowe nadają się do uprawy w różnych środowiskach. Aktualnie postęp hodowlany dotyczący odporności na choroby, czy na wyleganie w tej grupie odmian jest najszybszy. Odmiany mieszańcowe sprawdzają się lepiej na stanowiskach suchych, na glebach lekkich, przy opóźnionym siewie i w przypadku niższej gęstości łanu Uprawa odmian populacyjnych jest z kolei bardziej opłacalna w regionach o niższej intensywności uprawy, gdzie istnieje możliwość lepszego doboru odmiany. Odmiany populacyjne są też bardziej tolerancyjne na wczesny siew.