Krzysztof Lipiński
Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Ziarno kukurydzy w żywieniu świń

W ostatnich latach w Polsce obserwuje się intensywny rozwój uprawy kukurydzy na ziarno. Kukurydza jest najważniejszym zbożem paszowym na świecie. Jej produkcja wynosi obecnie około 943 mln ton (prognoza Międzynarodowej Rady Zbożowej na sezon 2013/14).

W Polsce powierzchnia uprawy kukurydzy na ziarno w 2011 roku wyniosła 330 tys. ha, a na kiszonkę ponad 430 tys. ha. Według GUS powierzchnia uprawy kukurydzy na ziarno wynosi w tym roku 613 tys. ha, a na kiszonkę 450 tys. ha. Tegoroczne zbiory kukurydzy na ziarno szacowane są na 3,9 mln ton. 
Korzystnie przedstawia się przyszłość uprawy kukurydzy w kolejnych latach. Istnieją duże potrzeby i możliwości zwiększenia uprawy kukurydzy na kiszonkę dla zwierząt gospodarskich, jak również dla biogazowi. Zwiększana będzie również uprawa kukurydzy na ziarno, dla potrzeb paszowych i przemysłowych – produkcji bioetanolu, skrobi i wyrobów młynarskich. 
Kukurydza jest najważniejszym zbożem paszowym na świecie. Jest uważana za najlepsze zboże paszowe w żywieniu drobiu i świń, charakteryzujące się największą dostępnością energii i innych składników pokarmowych. W wielu mieszankach dla świń i drobiu jej udział może dochodzić do 70%. Jest bardzo jednorodnym zbożem, o stosunkowo małym zróżnicowaniu zawartości energii i białka. Ma najwyższą wartość energetyczną spośród wszystkich zbóż. Wynika ona z dużej zawartości skrobi i tłuszczu oraz małej włókna surowego (tab. 1).

Wartość i skład ziarna kukurydzy
Najważniejszym źródłem energii w ziarnie zbóż są związki bezazotowe wyciągowe – BAW (głównie skrobia), które w największej ilości występują w ziarnie kukurydzy – do 70%. Ponadto skrobia kukurydzy jest bardzo dobrze trawiona przez zwierzęta. Włókno surowe, główny czynnik odpowiedzialny za mniejszą strawność składników pokarmowych w ziarnie zbóż, występuje w najmniejszej ilości w kukurydzy i innych zbożach nieoplewionych (pszenica, żyto, pszenżyto). Najbardziej skoncentrowanym źródłem energii jest tłuszcz surowy. Spośród zbóż w największej ilości występuje w kukurydzy i owsie.